ESG reporting: en dan?
Hoe informatie design cijfers naar impact beweegt
Eerst even een paar stappen terug: duurzaamheid stond lange tijd in de marge van de financiële wereld. Bedrijven die zich bezighielden met milieu, sociale verantwoordelijkheid en goed bestuur (ESG) deden dit vooral op vrijwillige basis. Maar dat veranderde toen investeerders, wetgevers en consumenten steeds vaker vroegen om transparantie. De afgelopen decennia groeide ESG uit van een nice-to-have naar een harde voorwaarde voor financiële en maatschappelijke legitimiteit.
Met de komst van de CSRD is ESG-reporting een verplichting voor duizenden bedrijven in Europa. Maar terwijl de regels helder zijn, is de praktijk dat allerminst. Veel organisaties worstelen met vragen als: Welke data moeten we verzamelen? Hoe gaan we dit operationeel bolwerken? Hopelijk komt er, wellicht wat later, nog een veel belangrijkere vraag: Hoe presenteren we onze ESG-prestaties op een manier die zowel compliant als strategisch waardevol is?
Die vraag opent nieuwe deuren. Het verandert ESG-reporting van een verplicht nummertje in een waardevolle game changer: transparantie en inzicht die helpen om dingen te blijven doen of juist anders aan te pakken.
De rol van informatie design: van data naar inzicht
Visueel rapporteren is niets nieuws. Al in de 19e eeuw gebruikten pioniers zoals Florence Nightingale en Charles Minard infographics om complexe informatie toegankelijk te maken. Nightingale’s roosdiagrammen lieten in één oogopslag zien hoe hygiëne het sterftecijfer in ziekenhuizen drastisch verlaagde. Minard’s beroemde kaart van Napoleons Russische veldtocht bracht op één pagina troepenbewegingen, temperaturen en verliezen samen tot een verbluffend strategisch overzicht.
Grafisch ontwerp en informatie design zijn sindsdien geëvolueerd tot onmisbare disciplines in data-communicatie. Bekende principes zoals Gestalt-wetten, visuele hiërarchie en kleurcodering helpen om grote hoeveelheden informatie sneller te verwerken (geen paniek, hierover later meer). Uit onderzoek blijkt bijvoorbeeld dat mensen visuele informatie 60.000 keer sneller verwerken dan tekst, en dat goed ontworpen datavisualisaties tot wel 80% meer begrip opleveren vergeleken met tekst-only rapportages.
Leuk, maar wat heb je hieraan voor ESG-reporting?
Ok, op veler verzoek een tipje van de sluier. Een goed ontworpen ESG-rapport is geen verzameling losse cijfers met de verplichte ‘tags’, maar een gestructureerd verhaal. Denk aan:
✅ Duidelijke visualisaties die laten zien hoe KPI’s zich ontwikkelen over tijd
✅ Infographics en dashboards die complexiteit vertalen naar actiegerichte inzichten
✅ Scenario’s waarmee stakeholders de impact van beslissingen kunnen verkennen
Wij als informatie designers gebruiken allerlei technieken om de lezer zo min mogelijk te belasten. Ik deel hier enkele (3) van onze tools:
- Gestalt-wetten: maak patronen herkenbaar
De Gestalt-wetten helpen om visuele elementen logisch te organiseren, zodat data sneller wordt begrepen.
- Wet van nabijheid: Groepeer KPI’s logisch, zoals CO₂-uitstoot en energieverbruik bij elkaar.
- Wet van gelijkenis: Gebruik consistente kleuren en stijlen om patronen te versterken.
- Wet van continuïteit: Zorg voor vloeiende trendgrafieken zonder visuele onderbrekingen.
- Kleurgebruik: leid de aandacht en vermijd misinterpretatie
Kleur maakt data betekenisvoller, maar verkeerd gebruik kan verwarring veroorzaken dus wees terughoudend.
- Gebruik groen en rood om positieve en negatieve trends direct zichtbaar te maken.
- Beperk het aantal kleuren tot maximaal 5 tot 7 om overbelasting te voorkomen.
- Denk aan kleurblindvriendelijkheid en gebruik contrastrijke kleuren en patronen.
- Visuele hiërarchie: stuur de lezer naar de kernboodschap
Een sterke visuele hiërarchie helpt lezers om snel de belangrijkste inzichten te vinden.
- Gebruik grootte en positie om kerncijfers extra nadruk te geven.
- Zorg voor een duidelijke leesrichting, van links naar rechts en van boven naar beneden.
- Combineer tekst en beeld slim om informatie krachtig en begrijpelijk over te brengen.
Een visueel ESG-rapport biedt niet alleen overzicht, maar helpt ook om patronen te herkennen, prestaties te vergelijken en vooruit te plannen. Dat is essentieel in een wereld waar duurzaamheid niet alleen een compliance-kwestie is, maar ook een strategische noodzaak.
Van verplichting naar waarde
Waarom de inzichten uit je ESG-rapport beperken tot compliance? Denk eens aan de doorvertaling naar arbeidsmarktcommunicatie, een investeerdersupdate of een publiek impactverhaal. Je hebt al het harde werk al gedaan—met een kleine stap extra creëer je veel extra waarde.
Bedrijven die ESG-data slim communiceren, hebben niet alleen een streepje voor bij toezichthouders, maar ook bij investeerders, klanten en medewerkers. Transparantie en impactvolle storytelling zorgen voor draagvlak en versnellen verandering.
De toekomst van ESG-reporting ligt niet in nóg meer cijfers, maar in hoe we die cijfers tot leven brengen. Tijd om niet alleen te rapporteren, maar te inspireren.
Toch liever hulp bij een slimme doorvertaling van je ESG-rapport? Laat ons met je meedenken!